کاربرد رباتیک درکتابخانه‌ها؛ با نگاهی به چشم‌انداز استفاده از رباتیک در کتابخانه‌های آستان قدس رضوی

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی، کارشناس اشاعه گزینشی اطلاعات، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.

2 کارشناسی ارشد IT، مسئول امور خدمات دیجیتال، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.

3 کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، کارشناس فنی crm، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.

10.30481/shams.2021.138416

چکیده

با پیشرفت سریع فناوری اطلاعات در دهه‌­های اخیر، یکی از بحث برانگیزترین و کاربردی­‌ترین مباحث در حوزه فناوری اطلاعات، بهره‌­گیری از هوش مصنوعی است. رباتیک به عنوان زیرمجموعه هوش مصنوعی، قادر به انجام مجموعه پیچیده‌­ای از اقدامات خودکار و کارهای برنامه‌­ریزی شده توسط رایانه است.
هدف: این نوشتار بر آن است تا با ارائه تاریخچه و اجزای تشکیل دهنده و انواع مختلف ربات‌ها، به بررسی امکان به‌کارگیری ربات­های هوشمند در حوزه کتابخانه­‌ها و کتابداری بپردازد.
شیوه گردآوری اطلاعات: این مقاله با استفاده از شیوه کتابخانه‌ای و مرور مقالات پژوهشی و تجربه کتابخانه‌های دیگر در زمینه استفاده از فناوری رباتیک در ارائه خدمات خود، تدوین شده است.
یافته‌ها: در این مقاله تجربه کتابخانه­‌هایی که از فناوری رباتیک در انجام برخی از فعالیت­‌های کتابخانه‌­ای استفاده کرده­‌اند و همچنین مزایای استفاده از فناوری رباتیک بیان می­‌شود. با توجه به بررسی­‌های انجام گرفته در این پژوهش مشخص گردید که در حال حاضر خودکارسازی فعالیت‌های کتابخانه­‌ای و استفاده از فناوری­‌های اطلاعاتی و هوش مصنوعی در کتابخانه‌­ها در حال انجام و گسترش است و امکان استفاده از ربات در خدمات کتابخانه­‌ای با توجه به تخصصی بودن این خدمات و نیاز به هوش مصنوعی بالا در ساخت ربات­‌های کتابخانه­‌ای محدود به خدمات کتاب چینی، امانت، اسکن منابع و پاسخگویی به کاربران است.

کلیدواژه‌ها