%0 Journal Article %T تاریخچه‌ی شکل‌گیری و تحولات موزه‌های آستان قدس رضوی بخش اول: از آغاز تا انقلاب اسلامی %J شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی %I سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی %Z 2008-451X %A کفیلی, حشمت %D 2016 %\ 12/21/2016 %V 8 %N شماره 32-33 پاییز و زمستان 1395 %P 1-18 %! تاریخچه‌ی شکل‌گیری و تحولات موزه‌های آستان قدس رضوی بخش اول: از آغاز تا انقلاب اسلامی %K اشیای موزه %K امام رضا علیه‏السلام %K حرم مطهر %K معماری %K موزه آستان قدس %R %X آستان قدس رضوی تشکیلاتی زیارتگاهی ‏است که در طی دوازده قرن گذشته بر محور حرم مطهر امام رضا علیه‌السلام بنیان گرفته است. این تشکیلات امروزه مجموعه‏ای از بناهای تاریخی شامل مساجد، رواق‏ها، صحن‏ها و ساختمان‏های وابسته به آن است که چگونگیِ بنیان گرفتن و توسعه آن درگذر زمان جایگاه مهمی نه‌تنها در تاریخ محلی بلکه در تاریخ هنر ایران و جهان اسلام دارد. وجود مساجد، مدارس، صحن‏هایی وسیع و رواق‏هایی کوچک و بزرگ که با انواع تزیینات در اطراف بقعه اصلی ساخته‌شده‌اند، همچنین آثار گران‏بهایی که برای استفاده در این مکان مقدس ساخته یا وقف‌شده‌اند، نشان از اهمیت مرقد مطهر امام هشتم علیه‌السلام نزد شیعیان و عاشقانش دارد. چنان‌که هریک به فراخور موقعیت و توان خویش اثری ماندگار خلق یا وقف کرده‏‏اند. این آثار حاوی اطلاعاتی است که بخشی از هویت تاریخی حرم مطهر و هنر دوره اسلامی را نشان می‏دهد. نمایش این آثار ارزشمند تاریخی و هنری که هر یک به نحوی نشان از ارادت دوستداران ائمه اطهار سلام‌الله‌علیه می‏دهد بیش از یک سده پیش موردتوجه متصدیان امور در این حوزه قرارگرفته بود، اما ارائه آن به‌عنوان موزه از دهة اول سال 1300 شمسی به‌طور مکرر طرح شد تا اینکه از سال 1314 -1315 شمسی به‌طورجدی پیگیری شد و بالاخره هفتادسال پیش اولین ساختمان موزه آستان قدس افتتاح شد. این پژوهش باهدف معرفی موزه‌های آستان قدس رضوی نگاشته شده است؛ اما پاسخ به سؤالاتی چون: روند شکل‏گیری آن از آغاز چگونه بوده است؟ و چه تحولات پس از انقلاب اسلامی در آن صورت گرفته تا گنجینه‏ها توسعه‌یافته‌اند؟ به ما نشان می‏دهد که مدیران وقت آستان قدس رضوی برای توسعه فرهنگی تلاشی فروانی داشته‏اند؛ چنانکه همراه با سایر اقدامات فرهنگی که در این مجموعه بزرگ انجام‌شده، گنجینه‏های آن نیز باهدف ارائه خدمات فرهنگی به مردم و برخورداری آنان از یک پایگاه آموزشی دیداری در رابطه با تاریخ هنر دوره اسلامی و تأثیر وقف بر توسعه هنر و دانش، به‌مرور توسعه‌یافته است. این نوشتار به‌طور اجمالی و با تکیه‌بر منابع موجود درباره تاریخ آستان قدس، همچنین اسناد مکتوب و شفاهی و اطلاعاتی که به‌طور میدانی جمع‌آوری‌شده، به بیان پیشینه و وضعیت فعلی موزه‏های آستان قدس رضوی می‏پردازد. %U https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_44312_5ac1123a8910e52a7973f7cefba83906.pdf