سر سخن: آنچه بر شمسه گذشته (به بهانه تغییر سردبیر)
سیده طوبی
پیراهش
مدیر اجرایی فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی و نشریه الکترونیکی شمسه
author
text
article
2016
per
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
8
v.
شماره 30-31 بهار و تابستان 1395
no.
2016
1
3
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_42602_83b4615e958714c542daa91068fb16bf.pdf
دعوة الحق: دومین نشریه اسلامی ایران
سید مهدی
سید قطبی
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی و کارشناس سفارش و پیگیری مطبوعات غیرفارسی
author
text
article
2016
per
مطبوعات در ایران در یکصد و هشتاد سال پیش (با انتشار روزنامه کاغذ اخبار میرزا محمد صالح شیرازی به سال 1252ق/ 1215 ش) پدید آمد. انتظار این بود که در همان سالهای ابتدایی با توجه به اهمیت دین اسلام، مطبوعات اسلامی از سوی دولت و مردم منتشر شود ولی هفتادسال طول کشید تا اولین مجله اسلامی پدید آمد. اگرچه از همان آغاز روزنامهنگاری در ایران، مطالبی درباره دین مبین اسلام- هرچند کوتاه- در برخی نشریات وجود دارد اما مجله الاسلام؛ نخستین نشریه اسلامی، در سال 1320 ق و به دنبال آن دعوه الحق بهعنوان دومین نشریه اسلامی یک سال بعد از مجله الاسلام در تهران منتشر گردید. این نشریه به علت بیان حقایق اسلامی به زبان ساده و پشتیبانی از منافع مسلمانان از اهمیت والایی در مطبوعات ایران برخوردار است. این پژوهش به روش توصیفی ابتدا تاریخچه مطبوعات ایران را بیان نموده بعد به معرفی محمدعلی بهجت دزفولی، مدیر و نویسنده مطالب نشریه میپردازد. در ادامه ضمن تشریح مشخصات ظاهری و وضعیت موجودی مجله دعوه الحق در آرشیوهای بزرگ ایران، هدف از انتشار مجله، کیفیت محتوای مقالات و وضعیت اشتراک نشریه را مطرح میکند.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
8
v.
شماره 30-31 بهار و تابستان 1395
no.
2016
1
16
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_42604_2e45cc7fa5ad5d68ae5bbe2fae35abfb.pdf
درنگی بر اندیشه مشکان طبسی در مجله دبستان
ابراهیم
حافظی
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی و کارشناس نمایهسازی مطبوعات کتابخانه آستان قدس رضوی
author
text
article
2016
per
مجله دبستان یکی از آثار فاخر فرهنگی است که سید حسن مشکان طبسی در زمانهای که افراد انگشتشماری دست به انتشار نشریه میزدند، مجلهای منتشر کرد که محتوایی ادبی داشت. مورخان مجله «دبستان» را نخستین مجله ادبی خراسان و سومین مجله ادبی ایران نامیدهاند و آن را جزء یکی از منابع مهم در استنادات ادبی بشمار آوردهاند. طبسی این مجله را در سال 1301 منتشر کرد و پس از 21 شماره به دلیل مشکلات مالی و همچنین سفرش به تهران، امتیازش را به شیخ احمد بهار سپرد. در این تحقیق با بررسی محتوا سعی شده هدف باطنی مشکان که همانا ترویج و اصلاح خط و زبان است نه اصلاح ادبیات را از درون مقالهها و اشعار ارائهشده کنکاش نماییم. مطرح خواهد شد که او هر آنچه را که برای بهبود ادبیات و ترویج مطالعه مفید میداند از رمان گرفته تا شعر و سرگرمی به مجله وارد میکند. علاوه بر این به شیوه نگارش دبستان در شمارههای مختلف اشاره خواهد شد و نیز به نویسندگان این مجله و تأثیر آن بر حوزه ادبیات اشاره خواهد شد.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
8
v.
شماره 30-31 بهار و تابستان 1395
no.
2016
1
12
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_42606_1341237837a678e05be0d93574ad54ed.pdf
عکاسی و زنان عکاس در دوره قاجار
مهدی
حسامی
کارشناس عکس و کارشناس مسئول بخش اطلاعرسانی مدیریت امور اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی
author
text
article
2016
per
هنر و صنعت عکاسی در اواخر دوره محمدشاه قاجار وارد ایران شد و مراحل رشد و ترقی خود را بنا به حمایت همهجانبه ناصرالدینشاه قاجار طی نموده و رونق بخشید. حمایت شاه از عکاسی ورود عکاسان به دربار و حرمسرا را در پی داشت که سالیان سال حس کنجکاوی مردم را در پی داشت. خیل عظیمی از مردم که شاه را ندیده بودند و او را بهعنوان یک موجود برتر و خیالی تصور میکردند با دیدن عکس شاه به دامنه خیالات خود پایان داده و گروهی نیز او را همتراز و همسطح خود قراردادند. نکته حائز اهمیت در تاریخ عکاسی ایران اینکه بنا به شرایط و قوانین خاص عکاسی و پایبندی سخت زنان بر پوشیدگی و روگیری از نامحرم، تصاویر بسیار محدودی از زنان و عکاسان زن، در دوره قاجار وجود دارد. هدف از نگارش این مقاله آشنایی با عکاسان زن این دوره بر اساس منابع تاریخی، سفرنامهها و معرفی عکسهای زنان، موجود در مرکز اسناد آستان قدس رضوی هست.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
8
v.
شماره 30-31 بهار و تابستان 1395
no.
2016
1
16
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_42607_b183b4eeb419ba75747ce2c3099fde04.pdf
نمایهسازی اسناد کهن در مرکز اسناد کتابخانه آستان قدس رضوی: سیاستها، چالشها و راهبردها
سعیده
جلالیان
کارشناس ارشد تاریخ و کارشناس پژوهش سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
author
text
article
2016
per
نمایهها نقش مهمی در سازماندهی و جستجوی اطلاعات داشته و سبب افزایش بهرهوری علمی میشوند. امروزه با رشد روزافزون انتشارات در حوزههای مختلف دانش، وجود نمایهها بیشازپیش ضروری گردیده، بهطوریکه پژوهش بدون آنها اساساً دشوار و گاه غیرممکن شده است. در این میان آرشیوها بهعنوان پایگاههای اطلاعاتی و مراکز جمعآوری، نگهداری و سازماندهی مدارک اسنادی برای ذخیره و بازیابی و ارائه خدمات بهتر منابع اطلاعاتی خود در بخش قابلملاحظهای از فعالیتهایشان، نیازمند نمایهسازی هستند. هدف این نوشتار تشریح و توصیف مشکلات و راهبردها در نمایهسازی متون کهن اسنادی است. در پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیهبر اسناد کهن موجود در مرکز اسناد کتابخانه آستان قدس رضوی، تلاش شده، ضمن بیان سیاستگذاریها در نمایهسازی اسناد به تشریح معضلات فراروی نمایهسازان و تدابیر به کار گرفتهشده در این مرکز پرداخته و پیشنهادهایی ارائه شود.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
8
v.
شماره 30-31 بهار و تابستان 1395
no.
2016
1
33
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_42609_14a1fddd9cc0a7c07b7cec1507d7d3f8.pdf
مسکوکات آل زیار در گنجینه سکهی موزه مرکزی آستان قدس رضوی و معرفی سکهی نفیس طلای مرداویج بن زیار
زهره
قاسمی
کارشناس مدیریت دولتی و مترجم زبان انگلیسی موزه مرکزی آستان قدس رضوی
author
text
article
2016
per
سلسله زیاری یکی از سلسلههایی بود که در قرون اولیه اسلام، سرزمینشان گسترش پیدا نمود. پایهگذار این سلسله مرداویج بن زیار است. حاکمان این سلسله بین سالهای 483-315 ه.ق/ 1090-927 م. در مناطق طبرستان و جرجان حکومت کردند. بعضی از امیران این سلسله به علت شرایطی که در جامعه آن زمان فراهمشده بود، مردانی فاضل و علم دوست بودند و با جلب و حمایت دانشمندان و اهل علم توانستند خدمتی بزرگ به علم و فرهنگ و هنر ایران بنمایند. در این مقاله مقدمه وار به بررسی پیدایش این سلسله و معرفی بنیانگذار آن، وضعیت فرهنگ و ادب در این دوره، بناهای تاریخی زیاریان و در پایان سکههای آلزیار و معرفی سکهی نفیس طلای مرداویج بن زیار موجود در گنجینه سکهی موزه مرکزی آستان قدس رضوی پرداختهشده است.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
8
v.
شماره 30-31 بهار و تابستان 1395
no.
2016
1
12
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_42610_46804a5ae599b2877f19eff7addd8f63.pdf
اولین سکههای تراز شیعی در حکومت باوندیان طبرستان
مهدی
طاهری
کارشناس موزهداری، کارشناس سکه و کارشناس مسئول موزه مجازی
author
text
article
2016
per
در رویکردهای جدید مطالعات تاریخی از سکه بهعنوان منبعی جهت تفسیر از گذشته استفاده میشود. بهگونهای که میتوان یک ارزیابی تاریخی یا فرضیه را با آن شکل یا تغییر داد. در این میان باوندیان یا چنانکه در برخی منابع آمده، آل باوند، از کهنترین و مهمترین سلسلههای حاکم بر طبرستان به شمار میروند که بیش از 7 قرن از مقر اصلی و کهن خود، شهریار کوه، با قلمروی که از جنوب گاه تا دامغان و ری؛ و از غرب تا گیلان امتداد داشت فرمان راندند. سابقه حکومت باوندیان به عصر ساسانیان میرسد که طبرستان از ولایات مهم آن به شمار میرفت (صادق سجادی، 1393، ص68). این سلسله مدت 707 سال، یعنی از سال 45ق. (656م.) تا 750ق. (1349م.) در طبرستان فرمانروائی کردند و فرمانروایانش که عنوان اسپهبد داشتند به ملک الجبال ملقب بودند و بااینکه جلگههای طبرستان را ازدستداده بودند تا مدتهای مدید کوهستانهای آن سرزمین در دست ایشان بود (مرعشی، ظهیرالدین، 1345، ص21). آل باوند طی 7 قرن حکومت به 3 شاخه کیوسیه، اسپهبدیه و کینخواریه تقسیم شدند، مرکز قلمرو آل باوند منطقه شهریار کوه، واقع در کوهستانهای جنوب طبرستان و مهمترین شهر آن یعنی پریم (فریم) بود (صادق سجادی، 1393، ص69). این مقاله به معرفی یکی از سکههای منحصربهفرد این سلسله، بهعنوان اولین سکه ضرب شده با تراز شیعی در ایران میپردازد.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
8
v.
شماره 30-31 بهار و تابستان 1395
no.
2016
1
8
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_42614_ca987b4182a2b13500f8b301ba9d5736.pdf