سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضویشمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی2008-451X13شماره 50-5120210823کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی ؛ امکانات، قابلیتها و ویژگیها53113841410.30481/shams.2021.138414FAمهدی کریمیدانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانششناسی، مسئول امور سازماندهی و توسعه منابع دیجیتال فضای مجازی، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.Journal Article20211007در اوایل دهه هشتاد پیادهسازی پروژه «کتابخانه دیجیتال سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی» مطرح و متعاقب آن مطالعات و پژوهشهایی در حوزه کتابخانه دیجیتال آغاز شد که نتیجه آن تدوین کتابی با عنوان «کتابخانه دیجیتالی: مبانی نظری، محتوا، ساختار، سازماندهی، استانداردها و هزینهها (همراه با نگاهی به برخی کتابخانههای دیجیتالی خارجی و داخلی)» شد. از همان ابتدای دهه هشتاد، جلسات مختلفی برای پیادهسازی پروژه کتابخانه دیجیتال برگزار شد تا این که در سال 1384 با تشکیل کمیته کتابخانه دیجیتال، جلسات شکل نظامند به خود گرفت. در سال 1386 با پیاده سازی قابلیت «افزودن منبع دیجیتال به رکورد» در نرم افزار کتابخانهای، دسترسپذیری منابع دیجیتال به شکل محدود آغاز شد. در سال 1389 طرح پژوهشی کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی تدوین شد و متعاقب آن در سال 1390 پس از انتخاب نرم افزار کتابخانه دیجیتال و جذب نیروی انسانی برای سازماندهی منابع دیجیتال، فاز آزمایشی سامانه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی وارد مرحله عملیاتی شد و از شهریور 1390 سامانه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی برای استفاده عموم دسترسپذیر گردید. این سامانه تا سال 1394 به صورت آزمایشی فعالیت کرد تا این که در سال 1394 توسط تولیت فقید آستان قدس رضوی حضرت آیت الله واعظ طبسی رضوان الله تعالی علیه رونمایی شد.
اکنون پس از گذشت یک دهه از آغاز پیادهسازی سامانه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی در فضای وب و دسترسی همگانی به منابع اطلاعاتی آستان قدس رضوی و با توجه به شیوع ویروس کرونا و گرایش بیشتر پژوهشگران به فضای مجازی، نگارنده بر آن شد تا به معرفی قابلیتها و امکانات این سامانه که در مسیر رشد و تحول خـود، فـراز و نشیبهای بسیاری داشته است بپردازد.https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_138414_d3c3dd805cd44a4fe0574c3962e1a246.pdfسازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضویشمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی2008-451X13شماره 50-5120210823نقش سواد رسانهای در بحران کرونا324713841510.30481/shams.2021.138415FAسکینه خیامیکارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی،کارشناس کتابخانه الکترونیک سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد، ایرانصدیقه جهانیکارشناس علم اطلاعات و دانششناسی، کارشناس تالار جوانان و نوجوانان سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.Journal Article20211007امروزه شیوع کرونا ویروس تبدیل به یک بحران بزرگ جهانی شده است و همه کشورهای جهان از جمله ایران را درگیر مشکلات خود نموده است. از عواقب شیوع کرونا ویروس ایجاد شایعات، ترس و تغییرات سریع در سبک زندگی مردم است که عموماً توسط رسانهها به ویژه شبکههای اجتماعی ایجاد و گسترش یافته است.
<strong>هدف:</strong> هدف از این پژوهش بررسی نقش رسانهها و شبکههای اجتماعی در شکلگیری شایعات ناشی از شیوع کرونا ویروس و نقش آن در دامن زدن به این شایعات و یا کنترل آن است.
<strong>شیوه گردآوری:</strong> مطالب این تحقیق از طریق مرور مقالات و کتب مرتبط جمعآوری شده است. مقاله حاضر سعی دارد به سواد رسانهای و نقش آن در کنترل بحران کرونا پرداخته و نگاهی به ضرورتها و بایستههای سواد رسانهای و ویژگیهای آن داشته باشد. همچنین از اهداف دیگر این بررسی، این مسئله است که مهارت و دانش سواد رسانهای چگونه ما را به شهروندان دقیقتر و آگاهتر در مواجهه با انواع محتواها تبدیل خواهد کرد.
<strong>یافته</strong><strong></strong><strong>ها: </strong>با توجه به همهگیری ویروس کرونا و لزوم مقابله با آن و همچنین تغییرات اساسی به وجود آمده در سبک زندگی انسانها که باعث حرکت به سوی زندگی در فضای مجازی برای بزرگسالان و کودکان شده است میتوان گفت که داشتن سواد رسانهای از ملزومات این دوران شناخته میشود. آشنایی با ویژگیهای فضای مجازی و اخبار و اطلاعات منتشرشده در آن میتواند افراد را از اضطرابهای ناشی از دریافت اخبار جعلی محافظت نماید و فشارهای روانی ایجاد شده در این زمینه را کنترل نماید. این آشنایی نیاز به برنامهریزیهای دقیق دولتها و مراکز آموزشی بینالمللی و ارائه آموزشهای مورد نیاز در این حوزه دارد. https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_138415_a1551ab2a4ec60b4efbe2efeac832a7c.pdfسازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضویشمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی2008-451X13شماره 50-5120210823کاربرد رباتیک درکتابخانهها؛ با نگاهی به چشمانداز استفاده از رباتیک در کتابخانههای آستان قدس رضوی486013841610.30481/shams.2021.138416FAسمانه غفاریاندکتری علم اطلاعات و دانششناسی، کارشناس اشاعه گزینشی اطلاعات، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.0000-0002-0247-6614داود عیدیکارشناسی ارشد IT، مسئول امور خدمات دیجیتال، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.مریم زبردستکارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانششناسی، کارشناس فنی crm، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، مشهد، ایران.Journal Article20211007با پیشرفت سریع فناوری اطلاعات در دهههای اخیر، یکی از بحث برانگیزترین و کاربردیترین مباحث در حوزه فناوری اطلاعات، بهرهگیری از هوش مصنوعی است. رباتیک به عنوان زیرمجموعه هوش مصنوعی، قادر به انجام مجموعه پیچیدهای از اقدامات خودکار و کارهای برنامهریزی شده توسط رایانه است.
<strong>هدف:</strong> این نوشتار بر آن است تا با ارائه تاریخچه و اجزای تشکیل دهنده و انواع مختلف رباتها، به بررسی امکان بهکارگیری رباتهای هوشمند در حوزه کتابخانهها و کتابداری بپردازد.
<strong>شیوه گردآوری اطلاعات:</strong> این مقاله با استفاده از شیوه کتابخانهای و مرور مقالات پژوهشی و تجربه کتابخانههای دیگر در زمینه استفاده از فناوری رباتیک در ارائه خدمات خود، تدوین شده است.
<strong>یافتهها:</strong> در این مقاله تجربه کتابخانههایی که از فناوری رباتیک در انجام برخی از فعالیتهای کتابخانهای استفاده کردهاند و همچنین مزایای استفاده از فناوری رباتیک بیان میشود. با توجه به بررسیهای انجام گرفته در این پژوهش مشخص گردید که در حال حاضر خودکارسازی فعالیتهای کتابخانهای و استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و هوش مصنوعی در کتابخانهها در حال انجام و گسترش است و امکان استفاده از ربات در خدمات کتابخانهای با توجه به تخصصی بودن این خدمات و نیاز به هوش مصنوعی بالا در ساخت رباتهای کتابخانهای محدود به خدمات کتاب چینی، امانت، اسکن منابع و پاسخگویی به کاربران است.https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_138416_476018a7e75d75afc14a557d396ad24d.pdfسازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضویشمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی2008-451X13شماره 50-5120210823«ندای ترقی» یا نامه ادبی، اخلاقی و طبی617013841710.30481/shams.2021.138417FAسید مهدی سید قطبیکارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی و کارشناس سفارش و پیگیری مطبوعات غیرفارسیJournal Article20211007مطبوعات در ایران، 184 سال پیش با انتشار روزنامه «کاغذ اخبار» در سال 1215 خورشیدی پدید آمد؛ در حالی که اولین نشریه در خراسان یعنی روزنامه «ادب» پس از گذشت 66 سال از انتشار کاغذ اخبار، در 6 دی ماه 1279 در مشهد منتشر شد. مجله «ندای ترقی» پس از «دانش»، «الکمال»، «جهان زنان»، «دبستان» و «پهلوی» به عنوان ششمین مجله خراسان، در اکثر موضوعهای مجلات قبل از خود مقالات و مطالبی ارائه کرد بود به طوری که میتوان آن را «نامه ادبی، اخلاقی و طبی» قلمداد نمود. این مقاله به سیر تاریخی مجلات در خراسان و چگونگی انتشار مجله «ندای ترقی» میپردازد. در این مقاله در ابتدا این نشریه معرفی و سپس هدف و محتوای مجله بررسی میشود. در پایان درباره وضعیت اشتراک و توقف مجله بحث شده است.https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_138417_2e99abed6a44fafbbc51a2ef4355e265.pdfسازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضویشمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی2008-451X13شماره 50-5120210823سیاحت شرق: در ترکستان و شمال شرق ایران718213841810.30481/shams.2021.138418FAمحمد صادق توسلی رجاییدانشگاه شهید بهشتیJournal Article20211007سفرنامهها به عنوان یکی از منابع درجه اول مطالعات تاریخی همواره مورد توجه خاص پژوهشگران بودهاند. این موضوع در مورد مشهد به کلی متفاوت است؛ چرا که به غیر از چند مورد نه چندان قابل اعتنا، این شهر به طور کلی تا ورود فریزر در سال ۱۲۳۷ ه.ق یعنی روزگار سلطنت فتحعلیشاه قاجار، از قدم رنجه نمودن سیاحان بیبهره است. البته در این دوران که مصادف است با مهمترین سالهای شهرگونه شدن و رونق و آبادانیِ مشهد، از دوره شاهرخ تیموری تا شاه عباس بزرگ و سرانجام نادرشاه، محروم ماندن از اخبار بیواسطه یک تازهوارد درباره شهر مایه حسرت است. در واقع پس از آن که کلاویخو سفیر هانری سوم پادشاه اسپانیا تقریباً ۷۰ سال پس از ابن بطوطه مراکشی در اوایل قرن نهم هجری (۸۰۷ هجری، سال پیش از مرگ تیمور) از شهرچه مشهد دیدن نمود، تا ورود فریزر به آن در نیمه اول قرن ۱۳ هجری، گزارش سیاحان از این شهر محدود میشود به متن کوتاهی از عبدالکریم هندی در سال ۱۱۵۳ هجری و چند گزارش پراکنده و بسیار موجز که از چند تاجر انگلیسی به نامهای: ویلیام لی (۱۱۰۷ ه.ق)، تامسون و اوهاگ (۱۱۵۳ ه.ق)، میروپ (۱۱۵۶ ه.ق) و هانوی (۱۱۵۷ ه.ق) ثبت شده است.
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_138418_47727c8429b3c82ce5972b2fafbd3aee.pdf