TY - JOUR ID - 50051 TI - بررسی طرح بته در قالی بیرجند با تأکید بر قالی های موزه آستان قدس رضوی JO - شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی JA - SHAMS LA - fa SN - 2008-451X AU - سلطانی, منا AU - تیموری بریوانلو, زهرا AD - کارشناس فرش و کارشناس ارشد مرمت آثار تاریخی و فرهنگی AD - کارشناس فرش Y1 - 2010 PY - 2010 VL - 2 IS - شماره 7-8 تابستان و پاییز 1389 SP - 1 EP - 20 KW - قالی بیرجند KW - طرح بته KW - نگاره بته KW - موزه فرش آستان قدس رضوی DO - N2 - بته از جمله نگاره هایی است که استفاده از آن به عنوان نگاره ای مشترک در بیشتر مناطق قالی بافی ایران مورد توجه قرار گرفته است این نگاره در هر یک از مناطق بافت دارای ویژگی های منحصر به فردی از نظر نحوه ترکیب بندی، اندازه واگیره، رنگبندی، و ... است به طوری که شناخت این ویژگی ها (در کنار شناسایی ویژگی های فنی قالی) عامل اصلی تفکیک و شناسایی قالی های یک منطقه از مناطق دیگر می باشد. بیرجند نیز یکی از مهمترین مراکز قالی بافی ایران است که طرح های بته ای آن در گذشته دارای شهرت و اعتبار جهانی بوده است. با این حال تا کنون تحقیق جامعی در خصوص شناسایی انواع طرح های بته ای این منطقه صورت نگرفته است و بیشتر اطلاعات به معرفی موردی طرح های بته ای مراکز مختلف بافت و پژوهش هایی با هدف بررسی سیر تحول نگاره بته متمرکز بوده است.  بر این اساس در طرحی با عنوان«بررسی طرح بته در قالی بیرجند با تأکید بر قالی های بته ای آستان قدس رضوی» به بررسی و شناسایی طرح های  بته ای منطقه بیرجند پرداخته شد و با توجه به اینکه گنجینه آستان قدس رضوی دارای مجموعۀ کاملی از قالی های منطقه بیرجند می باشد به عنوان نمونه مطالعاتی مطلوب مورد توجه قرار گرفته است. مقاله حاضربرگرفته ازنتایج حاصل از طرح فوق می باشد. از اهداف این مقاله می توان به معرفی انواع طرح های بته ای رایج در منطقه بیرجند از دوره قاجار تا کنون، بررسی ویژگی های هر یک از آنها و در نهایت معرفی و طبقه بندی قالی های بته ای بیرجند موجود در گنجینه آستان قدس رضوی اشاره نمود. این پژوهش از جمله پژوهش های کاربردی است که بر اساس مطالعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. بررسی نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که بته از رایج ترین طرح های بکار رفته در قالی بیرجند می باشد که در اشکال و انداره های متفاوت به صورت نگاره اصلی یا فرعی (مکمل) در اکثر طرح های رایج در قالی بیرجند جهت آراستن متن و یا حاشیه بکار رفته است. UR - https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_50051.html L1 - https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_50051_798f057e6866fa116ed8b23216a57090.pdf ER -