سرسخن: موزه ها گنج خانه هنر، علم و فرهنگ و مکانی برای کسب معرفت و بصیرت
حشمت
کفیلی
کارشناس ارشد باستانشناسی آستان قدس رضوی
author
text
article
2010
per
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
2
v.
شماره 7-8 تابستان و پاییز 1389
no.
2010
1
2
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_50050_42e25091094bcf5ad44277b3bee0b4ac.pdf
بررسی طرح بته در قالی بیرجند با تأکید بر قالی های موزه آستان قدس رضوی
منا
سلطانی
کارشناس فرش و کارشناس ارشد مرمت آثار تاریخی و فرهنگی
author
زهرا
تیموری بریوانلو
کارشناس فرش
author
text
article
2010
per
بته از جمله نگاره هایی است که استفاده از آن به عنوان نگاره ای مشترک در بیشتر مناطق قالی بافی ایران مورد توجه قرار گرفته است این نگاره در هر یک از مناطق بافت دارای ویژگی های منحصر به فردی از نظر نحوه ترکیب بندی، اندازه واگیره، رنگبندی، و ... است به طوری که شناخت این ویژگی ها (در کنار شناسایی ویژگی های فنی قالی) عامل اصلی تفکیک و شناسایی قالی های یک منطقه از مناطق دیگر می باشد. بیرجند نیز یکی از مهمترین مراکز قالی بافی ایران است که طرح های بته ای آن در گذشته دارای شهرت و اعتبار جهانی بوده است. با این حال تا کنون تحقیق جامعی در خصوص شناسایی انواع طرح های بته ای این منطقه صورت نگرفته است و بیشتر اطلاعات به معرفی موردی طرح های بته ای مراکز مختلف بافت و پژوهش هایی با هدف بررسی سیر تحول نگاره بته متمرکز بوده است. بر این اساس در طرحی با عنوان«بررسی طرح بته در قالی بیرجند با تأکید بر قالی های بته ای آستان قدس رضوی» به بررسی و شناسایی طرح های بته ای منطقه بیرجند پرداخته شد و با توجه به اینکه گنجینه آستان قدس رضوی دارای مجموعۀ کاملی از قالی های منطقه بیرجند می باشد به عنوان نمونه مطالعاتی مطلوب مورد توجه قرار گرفته است. مقاله حاضربرگرفته ازنتایج حاصل از طرح فوق می باشد. از اهداف این مقاله می توان به معرفی انواع طرح های بته ای رایج در منطقه بیرجند از دوره قاجار تا کنون، بررسی ویژگی های هر یک از آنها و در نهایت معرفی و طبقه بندی قالی های بته ای بیرجند موجود در گنجینه آستان قدس رضوی اشاره نمود. این پژوهش از جمله پژوهش های کاربردی است که بر اساس مطالعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. بررسی نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که بته از رایج ترین طرح های بکار رفته در قالی بیرجند می باشد که در اشکال و انداره های متفاوت به صورت نگاره اصلی یا فرعی (مکمل) در اکثر طرح های رایج در قالی بیرجند جهت آراستن متن و یا حاشیه بکار رفته است.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
2
v.
شماره 7-8 تابستان و پاییز 1389
no.
2010
1
20
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_50051_798f057e6866fa116ed8b23216a57090.pdf
مطالعه فنی برروی روش و ماده ی مناسب پاکسازی لایه رنگی از سطح دَرِ چوبی منسوب به دوره تیموری ایران (متعلق به آستان قدس رضوی)
محمد
ژولیده
کارشناسی ارشد مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی از دانشگاه هنر اصفهان
author
text
article
2010
per
چوب مادۀ خام طبیعی است که بعد از زغال سنگ و نفت جایگاه سوم را در دنیا به خود اختصاص داده است. این ماده خام طبیعی دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که با شناخت هر چه بیشترشان استفاده های گوناگون آن را ممکن می سازد. این ماده در کنار ویژگیهای خوب و شناخته شده خود، دارای معایبی نیز می باشد که با آگاهی از آنها و بکار گیری روشهای مناسب براحتی قابل برطرف کردن می باشد. روند حفاظت برای حفظ ماهیت و وضعیت اشیاء، برطرف کردن یا تعمیر نواقص، جلوگیری از زوال و به حداقل رساندن هر نوع فرسودگی در آینده کاربرد دارد. در نتیجه میبایست درطی آزمایش، اثر مواد مورد استفاده را روی نمونه جدید بررسی و مقایسه نمود. علاوه بر این نظارت و بازبینی و شگردهای کنترل و مهارت متصدی باتجربه و کسب موفقیت در فرآیند بیشترین نتیجه رضایت بخشی را بدنبال خواهد داشت. باید توجه داشت که روشهای بکار برده شده میبایست مستند و برگشت پذیر باشند و کلیه مواد افزوده و قابل شناسایی از شیء اصلی یا نمونه زدوده و اصلاح گردد. بسیاری از فاکتورها نیز در روانی و بهبود نتیجه تمیزکاری تأثیر دارند. در این تحقیق، ابتدا به روشهای پاکسازی و تمیزکاری رنگ و روغن که معمولاً بطور سنتی (منظور به شیوه مکانیکی) صورت می پذیرد، پرداخته شده و در ادامه بعضی از روشهای نوین پاکسازی و تمیزکاری رنگ از روی اشیاء چوبی تاریخی که در نقاط مختلف دنیا انجام گرفته را مورد بررسی قرار داده است. در نهایت با توجه به امکانات و مواد و مصالح موجود به جستجو و مطالعه در مورد ماده مناسب پاکسازی و برداشت لایه های رنگی از روی سطح دَرِ تاریخی منبت و مشبک دورۀ تیموری (مشهور به دَرِ مقبرۀ خالصی) متعلق به آستان قدس رضوی پرداخته که بعد از انجام آزمایشات لازم و تست مواد مناسب تمیزکاری بر روی نمونه جدید و رسیدن به نتیجه مطلوب، بر روی دَرِ تاریخی منبت و مشبک نیز، ابتدا بطور عملی مورد آزمایش و بررسی قرار گرفته و بعد از اینکه نتیجه آن مثبت ارزیابی گردید، قسمتهای مختلف آن تمیزکاری و از لایه های رنگی موجود بر سطح آن پاکسازی شد.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
2
v.
شماره 7-8 تابستان و پاییز 1389
no.
2010
1
30
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_50052_bc725fe984d6aa892e3258d9b6345785.pdf
بیمارستان و دارالشفاء در حرم مطهر رضوی درآئینه تاریخ
سید محمدرضا
فاضل هاشمی
کتابشناس و نسخه شناسِ نسخه های خطی و چاپ سنگی
author
text
article
2010
per
مشهدالرضا از روزگارانِ کهن موردِ توجه مسلمانانِ جهان بوده و موقوفات زیادی به منظور آبادانی و رفاه و آسایشِ زائران و مجاوران وقفِ حرمِ مطهر شده است، از اهدافِ اصلی واقفان و یکی از مصارفِ عمدۀ منافعِ موقوفات، توجه به بهداشتِ عمومی، طبابت و مداوا و پرستاری ورعایتِ حالِ زائرانِ بیمار بوده و به تَبَع آن تأسیسِ بیمارستان در جوارِ مزارِ کثیر الانوار حضرت ثامن الحجج علیه السلام از ملزوماتِ اسبابِ رفاه وآسایش زائران محسوب می شده است. شواهد و قرائن تاریخی و اسنادِ و وقفنامه های موجود در اواخرِ دورۀ تیموری و اوائلِ دورۀ صفوی نشان می دهد از زمان های قدیم شفاخانه و دارالشفاء وجود داشته و به لحاظِ انتساب به حضرت(ع) دارالشــــفاء نام گرفته است. ما در این مقاله بر آن هستیم که تأسیسِ بیمارستان و دارالشفاء را در حرم مطهر رضوی بر اساسِ اسناد و وقفنامه های موجود درآستان قدس رضوی مورد بررسی قرار دهیم.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
2
v.
شماره 7-8 تابستان و پاییز 1389
no.
2010
1
23
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_50062_07b8f12e5e3f61a2f9bb343ee6a0dd64.pdf
فرامین احمدشاه درانی مرتبط با آستان قدس رضوی
زهرا
فاطمی مقدم
کارشناس ارشد تاریخ
author
text
article
2010
per
در این نوشتار سه فرمان از احمدشاه درانی راجع به تشکیلات اداری آستان قدس در دوره افشاریه معرفی می شود. احمد شاه که از وی به عنوان بانی نخستین حکومت نوین در افغانستان یاد می شود طی سالهای 1163-1184 هجری قمری سه بار مشهد را به عنوان مقر حکومت افشاریان مورد حمله قرار داد و دو بار توانست شاهرخ افشاری را به اطاعت خود وادارد. در این بین تشکیلات اداری آستان قدس نیز به محلی برای اعلام برتری احمدشاه بر شاهرخ تبدیل می شود. وی با صدور سه فرمان که به ترتیب در سالهای 1168، 1170 و 1171 هجری قمری صادر می کند ضمن دخالت در امور آستانه ، بالاتر بودن مقام خود بر شاه افشاری را به رخ می کشد. این فرامین که مربوط به ابقاء ناظر و متولی یر مناصب خود و نیز انتصاب وکیلی جدید برای آستانه است پرسش هایی را در مورد جایگاه این مناصب ، علل صدور این فرامین و اهمیت این اسناد در ذهن ایجاد می کند. در این نوشتار تلاش شده علاوه بر بازخوانی متن اسناد با مقابله و مقایسه این فرامین با یکدیگر به تجزیه و تحلیل محتوای آنها نیز پرداخته شود.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
2
v.
شماره 7-8 تابستان و پاییز 1389
no.
2010
1
12
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_50064_7e1b0796672ba64bb39147e78e61ba57.pdf
پیوند با طبیعت در معماری کتابخانه ها
زهرا
ناصری
دانشجوی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد
author
text
article
2010
per
طبیعت تجلی گاه احساسات، شور، شعف و زیباییهاست به همین دلیل انسان همواره میکوشد تا با آن همراه باشد. این نوع همراهی وهمزیستی با طبیعت را به خوبی میتوان در معماری سنتی دید. که نه تنها با محیط طبیعی سر ناسازگاری و جنگ ندارد بلکه در عین زیبایی و کارآمدی با آن کمال هماهنگی و موازنه را دارد. کتابخانه نیز به عنوان یک مرکز یادگیری باید به نیازهای اطلاعاتی وهم به نیازهای روحی وروانی کاربران ( شوق، شادی، لذت و...) توجه کند. ارضای این نیازها از طریق پیوند با طبیعت قابل حصول است. بنابراین مقاله حاضر برآن است ضمن شناسایی نقش و جایگاه طبیعت در معماری کتابخانهها، به روشهای همزیستی ساختمان کتابخانهها با طبیعت از طریق پاسخگویی به شرایط آب و هوایی و توپوگرافیک وتاثیرات آن بر افزایش تعداد مراجعهکنندگان از لحاظ زیبا شناختی و روان شناختی بپردازد این پژوهش از نوع توصیف تحلیلی و با استفاده از روش کتابخانهای و بر اساس تحلیل محتوا به گرد آوری و تحلیل دادهها میپردازد.
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
2
v.
شماره 7-8 تابستان و پاییز 1389
no.
2010
1
10
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_50065_7164a14a91bb9f81b94597207c61f21d.pdf
معرفی سامانه فراهم آوری و انتخاب منابع سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی(سافام)
داود
عیدی
کارشناس بخش سفارشات سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی،
author
text
article
2010
per
شمسه: نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
2008-451X
2
v.
شماره 7-8 تابستان و پاییز 1389
no.
2010
1
18
https://shamseh.aqr-libjournal.ir/article_50066_886c310d116c3ebb79b1adabb9d33b7a.pdf